आमची आरती पोरकी झाली…
आरती बकऱ्या अन् शाळा
यावर्षी शाळेत दाखल झालेली पहिलीची आमची आरती. मागील काही लेखात आरतीच्या घरची परिस्थिती व शाळा याबाबत आरती बकऱ्या_शाळा.. या लेख सत्रातुन व्यक्त झालो होतो पण आता मात्र परिस्थिती वेगळी आहे कसं व्यक्त व्हावं हे सुद्धा कळत नाहीये. मागील एक आठवडा मी रजेवर होतो. मागच्या शनिवारी आरती शाळेत आली पण मधल्या पूर्ण आठवडाभर ती शाळेत आलीच नाही आणि ती येत नाहीये म्हणून नेहमीप्रमाणे मीही घ्यायला गेलो नाही. कारण मी आठवडाभर रजेवर होतो. आज सोमवारी शाळेत आलो तस मुलं सांगायला लागले की सर आरतीही आजच शाळेत आली. मी खुश झालो किमान आज तरी मला आरतीला घ्यायला जावं लागलं नाही म्हणून..
थोड्या वेळात गावातील एक तरुण शेतकरी पालक शाळेत मुलीला सोडायला आले आणि गप्पा गप्पात बोलले की जितू नाईक गेला… आरतीला मी आरती जितेंद्र भिल या नावाने ओळखतो म्हणून समजत नव्हतं कोणता जितू नाईक. पण नंतर त्या माणसाने उकल केली की तोच जितू ज्याच्या मुलीवर तुम्ही काहीतरी लिहीत होते. बस्स.. तेवढं ऐकलं आणि डोळेच पाणावले. गेल्या आठवडाभर मी मित्रांसोबत राजस्थान टूर ला होतो. मी तिकडे गेलो तसा आरती शाळेत आलीच नाही कारण आठ दिवस आधीच तिचे वडील वारले. पाचव्या दिवशीच त्यांचं उत्तरकार्य दशक्रिया विधी आटोपला. आणि आरती आज शाळेत हजर झाली. आरतीचे वडील दोन तीन माणसांचं काम एकटा करून टाकणारा गडी होता, पण यासाठी त्यांचं बूस्टर होतं ते गावठी दारू. त्यात रात्री अंगदुखीचा त्रास व्हायचा म्हणून रोज एक पेनकिलर घेऊन झोपायची सवय आणि इथंच शरीराचा आतून कोळसा होत गेला. पैसे नाहीत म्हणून दुखणं लपवायचं, बैलासारखं राबून त्रास होतो म्हणून पेनकिलर घ्यायची आणि पुन्हा काम करता यावं म्हणून दारू प्यायची या दृष्टचक्रात सारं आयुष्यच संपवलं, पण मग आता आरती अन् तिच्या तीन भावंडांचं काय..? आरतीची आई बिचारी जरा मंद व साधीभोळी तिला तर ही जगदुनियाही जास्त कळत नाही. त्यात एक पोरगा अपंग.
आज आरतीकडे पाहून खूप वाईट वाटतंय. गुरे ढोरे अन् बकऱ्यांच्या सोबत वाढणारी, जगणारी आरती किमान बाप जिवंत असण्याच्या सामाजिक जाणिवेत सहज नैसर्गिकरीत्या वाढली असती पण आता तीही सोय राहिली नाही. विधात्याने एखाद्याला संकट आणि अडचणी द्याव्यात पण जगातील सर्वच अडचणी अन् संकटं एखाद्यालाच देऊ नयेत, बघा ना किती हे दुःख अन् संकटांचं असमान वितरण आहे. देवाविरुद्ध कुठं अपील करायची काही सोय असती तर नक्कीच त्याच्या या अन्यायकारक वागण्याबद्दल त्याला कोर्टात किंवा पोलीसांकडे खेचलं असतं..
आरती आठच दिवसात अगदी नॉर्मल राहतेय. मुळात बाप गेल्याचे दुःख तिला कळत नाहीये अजून कारण सहा वर्षाची पोरगी ती. तिच्या भावनिक जाणीवा पूर्णपणे समृद्ध व्हायच्या बाकी असतील. दोन दिवस अस्वस्थ चेहरा घेऊन फिरली आणि तिसऱ्या दिवशी लागली पुन्हा खेळायला. आठव्याच दिवशी अगदी नॉर्मल होऊन शाळेत आली. आता नेहमीप्रमाणे सरांची लाडकी आहे म्हणून येते माझ्या खुर्ची जवळ. नेहमीप्रमाणे अहिराणीत काहीतरी दोन शब्द पुटपुटते आणि जाते जागेवर. तिला कळत नाहीये अजून बाप गेल्याचं पूर्ण दुःख. कारण तिचा बाप चार मुलांचा परिवार दुसऱ्याच्या शेतात साल भरून ओढत असतांना त्यांचे लाड करणे विसरला असेल. त्याला भेटला नसेल वेळ मुलांना घेऊन बाजारात, यात्रेत किंवा शॉपिंगच्या दुकानात जायला. बाप आपल्याला वेळ देत नव्हता, हवे तसे लाड, हट्ट पुरवत नव्हता आणि योग्यवेळी प्रेमाने मायेने जवळ घेत नव्हता म्हणून कदाचित तिला बापाची आता आठवण फारशी येत नसेल. पण जगात आपल्या मुलांचा विचार करत नाही असा सहसा कोणताच बाप नसतो. असं म्हणत आहेत की आरतीचे वडील कधीच जाणून होते की आपण मरणार म्हणून. पण त्यांनी आपला किडनीचा आजार घरी कोणाला सांगितला नाही. कारण घरात माहिती पडलं तर दवाखाना सुरु होईल आणि या आजाराला दुरुस्त करू शकू एवढे पैसे आपल्याकडे किंवा परिवाराकडे नाहीत याची जाणीव त्यांना होती. पण तरीही घरात कोणाला न सांगणं हा पर्याय होऊ शकत नाही. असं वागून ते खरचं चुकलेच.
आज पुन्हा मी अगदी आरतीच्या एवढीच सहा वर्षाच्या माझ्या मुलीशी तिची तुलना करून पाहतोय तर इकडे आठ दिवस मी फिरायला गेलो म्हणून रोज मला सकाळ संध्याकाळ कॉल करून बोलणारी, पप्पा घरी कधी येणार म्हणून पहिल्या दिवसापासून सातव्या दिवसापर्यंत माझी आठवण काढत विचारणारी सहा वर्षाची माझी मुलगी व त्याच वयाची आरती यात किती फरक आहे. आज जरी आरतीला बाप गेल्याचे पूर्ण दुःख कळत नसेल तरी भविष्यात तिला वेळोवेळी बापाची उणीव नक्की भासेल पण तेव्हा आरती कोणाला विचारेल पप्पा का गेले? कसे गेले? कशामुळे गेले..? हे सर्व विचार न करण्यासारखंच आहे. असो आता आरती बद्दल जबाबदारी वाढली. होईल तेवढी नक्कीच आरतीला मदत करत राहील. आणि कोणी मदत करायला तयार असेल तर त्यांचाही स्विकार होईल. पण एक नक्की की आमच्या नासजम आरतीपेक्षाही जास्त दुःख वेदना मला व माझ्या शाळेला झाल्या अगदी पुरुष असूनही डोळे पाणवण्या इतक्या…
✍🏻 डॉ. कुणाल मुरलीधर पवार
जि प केंद्रशाळा ढेकू खुर्द ता. अमळनेर
(9403589970)